De eerste schooldag

Daar gingen we op weg naar school voor de eerste dag. We lopen over een paadje verder omhoog de jungle in maar nog over het terrein van Frits. Dan komen we bij de kreek waar we over een rotsplaat moeten lopen waar het water uit de kreek zachtjes overheen stroomt en waar je de vissen tot naast je voeten ziet zwemmen. We moeten hier eerst altijd even goed kijken voor we de kreek oversteken omdat hier regelmatig slangen en kaaimannen liggen. Pas geleden gleed hier zelfs een anaconda door de kreek (een kleintje van ongeveer een meter, wat nog meevalt als je weet dat ze wel 8 meter kunnen worden en de grootste slangen van de wereld zijn!!!). Als we kreek overgestoken zijn lopen we tussen de kostgrondjes van de inwoners van Ligorio door en bereiken dan de rand van het dorp. We moeten tussen de huisjes door lopen door kleine steegjes en langs hutjes die, zo lijkt het, onwillekeurig geplant zijn. Ik kijk altijd mijn ogen uit als ik die rommelige huisjes zie en het verbaasd me dat er zoveel huisjes leeg staan! Als we boven in het dorpje aangekomen zijn zijn we in de buurt van school en zien we overal kinderen in uniformpjes lopen. Ze kijken allemaal nieuwsgierig naar ons en blijven stilstaan om te kijken waar we naar toe gaan. Dan komen we bij de school aan. Ik heb met Martijn afgesproken dat hij met Brecht mee zal gaan op zijn eerste schooldag en dat hij even zal aankijken hoe het gaat. Gelukkig werkt Sarah altijd bij de kleuters en haar heeft hij al twee keer ontmoet dus ik hoop dat dat hem wat vertrouwen geeft (voor Brecht he,niet voor Tijn). Ik loop eerst met Hessel mee naar zijn klas en Djoeke loopt ook even met ons mee. Hessel had het gisteren toen we terugliepen van Sarah en Remco in het donker door de jungle even een beetje te kwaad en heeft de hele weg gehuild en tegen Martijn gezegd dat hij zoveel van hem hield en dat hij nooit bij ons weg wil etc. etc. Ik denk dat dat spanningen waren voor de spannende dag die zou volgen....naar een nieuwe school gaan, in een ander land, waar ze er ook nog hele andere gewoontes op nahouden als slaan. Ik kon mij de spanning erg goed voorstellen en om eerlijk te zijn zag ik er ook als een blok tegenop. Maar wonder boven wonder was Hessel nu heel rustig en leek er zelfs zin in te hebben. Ik vroeg hem dus ook of hij er zin in had en hij beaamde dat met een grijns. Ja mam, ik heb er wel zin in. Wat een opluchting!
Djoeke en ik liepen terug naar haar klas. Djoeke heeft een hele aardige meester, Humphrey, die naar de verhalen van Sarah niet zou slaan. Djoeke had er ook erg veel zin in en liep stralend naar binnen. Wat zijn kinderen toch ongelooflijk rekbaar met een groot vermogen zich aan te passen aan een nieuwe omgeving. Vol goede moed ging ze zitten aan haar tafeltje dat speciaal voor haar nog even gehaald moest worden. Toen moesten alle leerlingen weer naar buiten voor het hijsen van de vlag, het zingen van het volkslied en het opzeggen van de gebeden. Ik had aan de leraar van Djoeke gevraagd of hij het goed vond als ik eerst bij hem in de klas een kijkje kwam nemen. Natuurlijk mevrouw, dat is geen probleem, alleen kunt u niet op die stoel plaatsnemen, want deze is defect. Het is ook eigenlijk geen wonder dat ik dat niet gezien had. Voor mij zag dit stoeltje er eender uit als de andere stoeltjes. Elk kind zit aan een klein tafeltje waarvan de pootjes helemaal verroest zijn, de tafelbladen gesplinterd, beschreven en vooral kapot zijn. Het lokaaltje is erg klein, Bij Djoeke zitten ook maar 15 kinderen in de klas. De vloer is van beton dat niet zo goed gegoten is, want overal ontstaan diepe gaten van zo'n 3 centimeter diep waar het beton in zand verandert. Verder is er een bord aan de muur dat bij nader inzien geen bord is maar een stuk hardboard wat met krijtverf beschilderd is, met daarnaast nog een stuk ander materiaal dat met krijtverf is beschilderd en dat heeft een groot gat in het midden waar grote splinters uitsteken. het bureau van de leerkracht is een kleine tafel, er staat een kast waar de boeken (volgens mij voor maar 1 vak) in liggen en er staat achter in het lokaal ook een kast waar boeken in liggen opgestapeld. De planken ontbreken dus liggen de boeken gewoon onderin en aangezien er ook geen deuren zijn doet de leerkracht een wanhopige poging de boeken vrij te houden van vocht en schimmel door er een doekje overheen te leggen. Elk lokaal heeft een deur naar buiten, maar de deur van de klas van Djoeke is uit de sponning gevallen en ligt daarom maar naast het deurgat tegen een muurtje aan. Er zijn geen ramen, alle lokalen hebben gaas als raam, of zoals bij Hessel alleen latten. In het gaas zitten grote gaten en de twee muren die  het lokaal van Djoeke rijk is zijn helemaal kaal (ik doel hier op platen, posters, werkjes en ondersteunend materiaal dat totaal afwezig is) en de kleur moet ooit azuurblauw zijn geweest....Geweest.

Hessel en Djoeke nemen plaats in een rij achter elkaar. Het is totaal stil wanneer twee leerlingen de vlag vastknopen aan de vlaggenmast en zodra deze vastzit zetten de leerlingen een aarzelend volkslied in met de rechterhand op het hart. Ik zie hoe Djoeke en Hessel gewoon om zich heen kijken en alles proberen mee te doen. Zelfs het gebed dat volgt kopiëren ze klakkeloos van hun klasgenootjes en dan gaat iedereen naar zijn klas. Tijn is ondertussen met Brecht naar de kleuterschool gegaan en Brecht is heel trots op zijn eigen stoeltje gaan zitten.

Ik neem plaats in de klas van Djoeke en ben erg benieuwd naar de lessen. Maar wat valt het tegen. Sorry, ik wil niet negatief klinken en wist van te voren echt wel dat het heus niet hetzelfde zou zijn als in Nederland....maar jongens....Als ik er weer bij stil sta krijg ik echt tranen in mijn ogen. De leerkracht doet alles klassikaal. De leerlingen zitten op hun stoeltjes en werken. Het is natuurlijk best lastig voor de leerkracht dat er geen boeken voor de leerlingen zijn en dat elke opdracht die de leerlingen moeten maken op het bord geschreven moeten worden, door de leerlingen in hun schrift overgeschreven moeten en worden en dan nog afgemaakt dienen te worden. En natuurlijk...het is ook lastig dat de leerlingen bijna geen woord Nederlands spreken en alles wel in het Nederlands gegeven wordt. Dat de methodes geen rekening houden met de leefomgeving van de leerlingen en dat je zelfs bij een schrijfoefening totale abracadabra verkondigt wanneer de leerlingen de zin: Maak gebruik van het zebrapad! een stuk of tien keer in hun schriftje moeten schrijven. De leerlingen kennen geen wegen, auto's, oversteekplaatsen of zebrapaden. En als je dan ook geen plaatmateriaal hebt waarop je de kinderen kunt laten zien hoe een zebrapad eruit ziet en werkt....sla je de plank compleet mis.
Het is gewoonweg schrijnend om te zien hoe eerst een oefening op het bord wordt geschreven door de leerkracht. Vervolgens leest hij de zinnen voor en geeft het antwoord, omdat de leerlingen totaal geen idee hebben wat hij zegt en wat er van hen gevraagd wordt (gelukkig praat Humphrey soms ter verduidelijking Saramaccaans). Heel soms weet een leerling een antwoord maar meestal zegt de leerkracht het allemaal voor, schrijft de antwoorden op het bord, en dan gaan de kinderen alles in hun schriftje overschrijven. Voor een oefening van 6 zinnetjes hadden de leerlingen 45 minuten de tijd om over te schrijven met de antwoorden al ingevuld. Djoeke was natuurlijk in 2 minuten klaar en heeft dus bijna drie kwartier zitten wachten. In de andere klassen mogen de leerlingen ook niet praten in de klas (hoe kun je dan van de leerlingen verwachten dat ze Nederlands leren??????) maar meester Humphrey is niet zo streng en de kinderen kletsen wel wat met elkaar (in het Saramaccaans...dat wel).
Na twee lessen was de ochtend al voorbij en had Djoeke maar tien minuten werk gehad. Gelukkig gingen zij toen gymmen (buiten op het voetbalveld) en ben ik even in de volgende klas gaan kijken. Ik liep hier binnen midden in een repetitie. De kinderen waren een rekenrep. aan het maken. Opnieuw had de juf alles op het bord opgeschreven en waren de kinderen alles in hun schrift aan het schrijven en de de antwoorden aan het toevoegen. Ik had achter in de klas plaatsgenomen waar een kindje met haar hoofd op tafel lag te slapen. Diep in slaap, met een straaltje kwijl over haar wang lag ze roerloos op tafel. Ik maakte mij echt zorgen om haar. Ik heb nog nooit een kind zien slapen in de klas. Hoe komt zij zo moe? Zou ze misschien ziek zijn? Waarom laat de juf haar hier liggen? Hoeft zij geen repetitie te maken? Het liefst had ik even aan het voorhoofd gevoeld of ze koorts had...maar dat durfde ik niet omdat dat arme kind mij helemaal niet had zien plaatsnemen in de klas en zich vast een rolberoerte zou schrikken wanneer zij wakker zou worden met een blanke hand op haar voorhoofd. Dus ik liet haar maar, net als de juf, liggen slapen. Toen de tijd om was en de repetities ingeleverd moesten worden ging de juf de opdrachten op het bord maken. In eerste instantie was ik blij dat zij dit meteen deed, omdat het werk is dat de leerlingen net bezig heeft gehouden en ik denk wel dat zij er van leren wanneer de stof meteen behandeld wordt. Maar toen bleek dat ze alleen antwoorden wilde horen van de kinderen. Dus waren er twee meisjes die springend/dansend naast hun tafeltjes stonden en gokkend antwoorden naar de juf schreeuwden. De juf stond bij het bord en wachtte nestjes tot het goede antwoord voorbijkwam. Alle andere leerlingen zaten stil op hun stoel te wachten tot de twee meisjes klaar waren met getallen roepen. Geen een antwoord werd toegelicht, geen een onderwerp werd uitgelegd of besproken, niet een keer vroeg de juf hoe de kinderen op het antwoord waren gekomen en van realistisch rekenen hebben ze hier nog nooit gehoord. Ik was opnieuw zwaar onder de indruk. Ook deze kinderen moesten de zebrazin opschrijven en er was een kind dat voorzichtig "dier" mompelde toen de juf vroeg wat een zebrapad was. Dit kind zal zijn hele leven nooit meer een antwoord durven geven ben ik bang. De juf begon echt te schreeuwen en te slaan op tafel dat een zebrapad geen dier is maar alleen te vinden is in de stad en is bedoeld om over te steken. Ze gebruikte deze woorden letterlijk. Goh....wat zullen deze kinderen veel geleerd hebben vandaag.

Toen het pauze was ben ik even naar het lokaal van Hessel gelopen en ben samen met hem naar Djoeke gegaan. Wij aten met z'n drieën een broodje op een stoepje voor het lokaal van Brecht. De kleuters mogen niet naar buiten wat ik wel logisch vind aangezien er geen schoolplein is de kinderen dus zo alle kanten op kunnen verdwijnen. Hessel vertelde dat er al twee kinderen geslagen waren in zijn klas omdat zij het antwoord niet wisten en omdat ze logen tegen de juf. "En weet je mam, ze heeft ook een zweep...nou eigenlijk is het een stuk elektriciteitskabel waar ze mee slaat!" ik probeer niet te laten merken dat ik me helemaal rot schrik en vraag hoe Hessel het vond dat er geslagen werd. Hij zei, gelukkig ging het niet zo hard.
Sarah vertelde mij dat in de klas van haar jongste zoon Joris de juf een liniaal heeft met daar de tekst op: Wie niet horen wil moet maar voelen. En deze liniaal heeft zij vorige week kapotgeslagen op een leerling!!!!!!! Ik vroeg Hessel of hij bang was om ook geslagen te worden. Hij had al een tactiek bedacht: mam, ik probeer gewoon zo weinig mogelijk te zeggen en mijn vinger niet op te steken, dan hoop ik dat ik geen foute antwoorden geef.

Na de pauze ben ik nog even bij Brecht gaan kijken. Hij zat heel braaf op zijn stoeltje zijn broodje te eten samen met een paar andere kinderen. De rest van de kinderen was het hele lokaal overhoop aan het halen (spelen) wat best knap is met zo weinig materiaal. De juf zat heel braaf achter haar bureau (waar ze volgens Sarah nooit achter vandaan komt) met haar smartphone te spelen. Twee kinderen waren heel hard aan het huilen omdat hun drinken over ze heen was gegaan maar deze kinderen moesten het zelf maar uitzoeken, want juf zat achter haar bureau. Ik vroeg haar hoe het met Brecht ging en of ik even mee mocht kijken. Ik wist dat het riskant was om me bij Brecht te voegen en dat liep ook meteen niet goed. De juf kreeg opeens het idee om begrippen met de kinderen te gaan oefenen (ik ben bang dat dat mijn schuld was, omdat ze het gevoel kreeg dat ze iets aan mij moest laten zien) dus werd alles opgeruimd en de kinderen moesten met hun stoeltje bij het bord komen zitten. Brecht begon bij mij te hangen en te huilen dat hij niet weer bij het bord wilde zitten maar wilde spelen. Ik snapte wel waarom Brecht hier geen zin in had. De juf begon met een grote aanwijsstok figuren (rechthoekjes) op het bord aan te wijzen en te vragen wat het waren. De kinderen moesten antwoorden met groot/klein, dik/dun, liggend/staand, in/uit.....etc.etc. Nu moeten jullie weten de de kleuters geen woord Nederlands spreken als ze naar school gaan. je kunt je dus voorstellen hoe moeilijk dit is voor kleuters en dat de abstractie er vanaf droop. De juf heeft blijkbaar de opvatting dat wanneer de kinderen het niet weten zij de antwoorden er wel in schreeuwt en anders is die lange stok ook heel handig om de woorden letterlijk het hoofdje in te slaan.


In 1975 werd Suriname onafhankelijk van Nederland. Wat hebben ze hier gedaan in die onafhankelijke jaren met het onderwijs???? Zijn ze twintig jaar terug in de tijd gegaan vanaf 1975 ofzo?????
Ik kwam helemaal verslagen thuis. Ik heb tegen Tijn gezegd dat ik niet arrogant wil zijn, maar dat ik hier niks......helemaal NIKS kan leren. Dat ik ook geen hulp kan bieden omdat ze niet open staan voor hulp en dat ik mij zo machteloos voel omdat ik de hele dag geen pedagogische houding, term of ondersteuning heb ervaren. Geen passie, geen liefde, geen aandacht......WHHHAAAAA!!!! Ik krijg de neiging om te vragen of ze het idee hebben dat hun technieken (veeeeel schreeuwen en slaan) ook werken! Het is heel normaal dat kinderen 3 keer doubleren in een klas. dan worden ze een WL'etje (wegens leeftijd) en gaan door naar het volgende jaar. daar mogen ze dan ook weer drie keer doubleren. Bij Djoeke zit dus een meisje in de klas wat al borsten heeft!
Sarah kreeg een keer te horen van een juf dat "onze"kinderen geen klappen nodig hebben maar deze kinderen echt wel. Een dooddoener. Ik krijg letterlijk tranen in mijn ogen als ik die kleine kleutertjes toegeschreeuwd zie worden en wanneer ze ineen duiken als ze een tik op hun kop krijgen. Ik voel me machteloos en zie de armoe die dit onderwijs veroorzaakt. Niks betekenisvolle leeromgeving, inlevingsvermogen, kindniveau..... Waar ben ik beland?????

De kinderen nemen het iets luchtiger op dan ik. De volgende dag gaat Hessel weer met goede moed naar school samen met Brecht (Djoeke blijft thuis met mij, want wij hebben onze eerste bacterie te pakken (buikpijn en diarree). Ik ben echt trots op ze dat zij dit beter aankunnen dan ik. Ik moet dit echt even op een rijtje krijgen.